جمعی از تشکلهای معلولان طی نامه سرگشادهای به رئیس سازمان صداوسیما از عملکرد این سازمان در موضوع «معلولیت» انتقاد و نسبت به عدم اجرای ماده ۲۱ قانون معلولان هشدار دادند!
این نامه 13 بهمن 1398 تحویل سازمان صداوسیما در تهران شد و قرار است در سایر استانها نیز این نامه توسط فعالان حقوق افراد دارای معلولیت تحویل ادارات کل استانهای سراسر ایران گردد.
متن نامه:
بسمه تعالی
موضوع: اجرای ماده ۲۱ قانون حمایت از حقوق معلولان از سوی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
جناب آقای عبدالعلی علی عسگری
ریاست محترم سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران
با سلام و تقدیم احترام
یکی از دغدغههای جدی فعالان حوزه حقوق افراد دارای معلولیت، ترویج حقوق بزرگترین اقلیت اجتماعی جامعه است. موضوعی که نیازمند دسترسی به سازُکارها و ابزارهای لازم و متناسب با این مهم است. بیشک صدا و سیما یکی از مهمترین سازُکارهای لازم در مسیر ترویجگری است. سازُکاری که عدم بهره جستن از آن از سوی شهروندان دارای معلولیت، بخش بزرگی از جامعه را از این ظرفیت مطلوب برای ترویجگری محروم میسازد و البته استفاده از آن نیز به سان شمشیر دو لبهای میماند که هم میتواند؛ صرفا برنده باشد و هم قابلیت اثر بخشی دارد. از این حیث برنده باشد که با بیان کلیشهها و پرداختن صرف به اندوهها و موفقیتهای شخصی شهروندان دارای معلولیت از آنان هیچ یا مافوق بشر بسازند! موضوعی که جز دامنزدن به باورهای منفی در میان مردمان این مرز و بوم نسبت به پدیده معلولیت فرجامی ندارد. اما بیشک نیز میتواند به شرط مدد گرفتن از اهل فن با تغییر رویکردها و تولید برنامههای پر محتوا اثربخش گردد. موضوعی که میتواند در پرتو تمکین به قانون و رویکردهای نوین به معلولیت در مسیر صحیح قرار گیرد.
تصویب ماده ۲۱ قانون حمایت از حقوق معلولان در اسفند ماه ۱۳۹۶ از سوی مجلس شورای اسلامی گام مهمی در عمل به بند ۹ اصل سوم قانون اساسی (منع تبعیض و برابری فرصتها) و مواد ۸ (آگاه سازی)، ۹ (دسترس پذیری) و ۲۱ (آزادی عقیده و بیان) کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت ۲۰۰۶ که به سال ۱۳۸۷ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و مستند به ماده ۹ قانون مدنی در حکم قانون عادی است، محسوب می شود. لکن به رغم گذشت دو سال از تصویب قانون و همچنین با وجود آنکه مقرره یاد شده جهت اجرا مستلزم تصویب آییننامه و پیشبینی ردیف بودجه معین نیست؛ صدا و سیما در عمل به آن اقدام لازم را مبذول نداشته است.
متاسفانه به رغم پیش بینی حداقل پنج ساعت تولید و پخش برنامه در زمانهای مناسب در هفته، دسترسی رایگان، گسترش قلمرو موضوعی، قابلیت دسترسی تشکلهای حامی افراد دارای معلولیت، امکان توصیف شنیداری برای افراد نابینا، پیشبینی رابط و زیرنویسی فیلمها و برنامهها برای افراد ناشنوا، بهرهمندی از ظرفیتهای ماده بیست و یک از سوی مجریان قانون و آن نهاد محترم مورد غفلت قرار گرفته است و در صورت تولید محتوا نیز اغلب با همان انتشار کلیشهها مواجه هستیم.
از این رو، ما تشکلهای فعال در حوزه حقوق افراد دارای معلولیت، مراتب اعتراض شدید خود را نسبت به انفعال سازمان صدا و سیما در ارتباط با بزرگترین اقلیت اجتماعی همانا شهروندان دارای معلولیت اعلام نموده و خاطر نشان میسازد که در صورت عدم پاسخگویی، حق خویش را جهت برگزاری اعتراضات مسالمت آمیز از طرق مجاری قانونی، محفوظ میدانیم.
نظر به مراتب یاد شده و مستند به بند ۹ اصل سوم قانون اساسی ، مواد ۸,۹ و ۲۱ قانون کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت و ماده ۲۱ قانون حمایت از حقوق معلولان مستدعی است؛ در سریعترین زمان ممکن، با فراهم ساختن مشارکت کامل و موثر کارشناسان متخصص و فعالان حوزه حقوق افراد دارای معلولیت در تمامی شبکههای ملی، استانی و محلی (اعم از رادیو و تلویزیون)، امکان ترویج حقوق افراد دارای معلولیت میسر گردد. تردیدی نیست که تحقق این امر در گرو انتساب مشاوران حوزه افراد دارای معلولیت، تولید برنامههای تخصصی با رویکرد حق محور و مشارکت دادن و بهرهمندی از توانمندی کارشناسان دارای معلولیت در تولید برنامههای مختلف (اعم از موضوعات خاص معلولیت و سایر مسائل اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و …)، از سوی کلیه مدیران شبکههای مختلف ملی، استانی و محلی صدا و سیما است.
حامیان این نامه:
کمپین پیگیری حقوق افراد دارای معلولیت(کمپین معلولان)
دفتر فرهنگ معلولین
انتشارات توانمندان
کانون معلولین توانا
موسسه رفاه نابینایان سقز
موسسه محام
انجمن معلولین نشاط
کلینیک مددکاری ایمان
کانون مهرآفرینان سرزمین سکوت
موسسه جامع آفرینشی دوباره شیروان
کانون ناشنوایان مهاباد
جمعیت توانیابان همدان
جمعیت معلولین همدان
بنیاد ااصابرین همدان
کانون مهر آیین همدان
باشگاه فرهنگی و ورزشی توان یاب همدان
موسسه نوای دستان همدان