پاسخ آیت‌الله العظمی صانعی به سوالاتی در خصوص امامت جماعت جانبازان، معلولین و معذورین
به گزارش جماران؛ کانال تلگرامی دفتر آیت الله العظمی صانعی پاسخ های ایشان به سوالاتی در خصوص امامت جماعت جانبازان، معلولین و معذورین را منتشر کرد:
سوال: آیا امامت شخصی که قرائت را در حالت ایستاده انجام می دهد ولی سجده را به‌خاطر عذر در حالت نشسته روی صندلی و میز انجام می دهد صحیح است؟
پاسخ :چون در امامت جماعت برای قائمین، قیام درحالت قرائت شرط می باشد، بنابراین بر فرض اینکه حمد و سوره در حالت قیام انجام می‌شود امامت او مانعی ندارد، چون نماز امام بر حسب وظیفه خودش صحیح بوده و صحت برای او به‌طور کلی در اقتدا و صحت جماعت کافی است، و آنچه منع شده امامت قاعد و نشسته برای قائم و ایستاده است.
سوال: اشخاصى که نقص عضوى در یکى از اعضا (دست یا پا) دارند، به نحوى که قادرند ایستاده نماز بخوانند، آیا مىتوانند امام جماعت شوند یا خیر؟
پاسخ : ظاهراً جایز است و اقتدا به آنان، مانند اقتدا به بقیّه افرادى است که واجد شرایط امامت در نمازند، چون نماز امام، بر حسب وظیفه خودش صحیح است و صحّت براى او به طور کلّى در اقتدا، و صحّت جماعت کافى است.
سوال: جانباز قطع عضوى که امام جماعت است، آیا لازم است که وضعیت جانبازى خود را به مأموین اطّلاع دهد؟
پاسخ : چون صحّت نماز امام براى خودش و بر حسب تقلیدش مفروض است و اعلام موضوع هم لازم نیست، بنابراین، الزامى به بیان وضع و حال خود ندارد و مأمومین هم اگر بعداً فهمیدند، اعاده لازم نیست. ۳۰/۱/۷۳
سوال: اینجانب طلبه جانباز هستم و دست چپم از مرفق به پایین، قطع شده است. آیا مىتوانم امام جماعت شوم یا خیر؟
پاسخ : آرى، مىتوانید و نباید خود و دیگران را از فیض جماعت محروم سازید، در مسئله ۲۰ از کتاب عروه (صلاه الجماعه) آمده است که اولى، ترک امامت ناقص براى کامل، و کامل براى اکمل است؛ ولى این اولویت، یک نوع اولویت عقلایى اعتبارى است که با فرض نیاز جامعه و اثر داشتن امامت جماعت در تبلیغ، ساقط است، اگر نگوییم که در شرایط خاصّ فعلى و در زمان نیاز شدید به فرهنگ غنى اسلام و ارزشهاى اسلامى، اولى، اقدام به امامت جماعت است. ۲۴/۸/۶۹
سوال: نقل شده که طبق فتواى حضرتعالى اقامه جماعت اشخاص جانباز، اشکال ندارد. آیا این فتوا شامل معلولان مادرزاد هم مىشود یا خیر؟
پاسخ: بین معلولان محترم مادرزاد و جانبازان عزیز جنگ، از جهت صحّت امامت براى نماز جمعه و جماعت، با فرض اینکه بتوانند ایستاده نماز بخوانند (تا مصداق امامت قاعد براى قائم نباشد)، فرقى نیست و اقتدا به هر دو دسته، صحیح و جایز است. ۲۱/۱۱/۷۴
منبع: سایت جماران، ۱۳ اسفند ۱۳۹۷
فتاوای جدید
دفتر فرهنگ معلولین
سایت جماران چند فتوا از آیت الله العظمی شیخ یوسف صانعی در ۱۳ اسفند ۹۷ منتشر کرد. این فتاوا از چند جهت اهمیت دارد:
۱ـ مسیحیت و کلیسا با جذب معلولان و آموزش به آنان، آنان را به اقصی نقاط جهان اعزام و موجب توسعه مسیحیت و از طرف دیگر گسترش و تعمیق ایمان و شور و نشاط در مردم و از طرف دیگر رفع بیماری‌های روانی و افسردگی در معلولین شده است.
اما در ایران نه تنها از معلولین و آسیب‌مندان در جهت امور مذهبی استفاده نمی‌شود. بلکه با اقدامات و تصمیم‌هایی مثل ممنوعیت تحصیل آنان در حوزه‌های علمیه موجب دوری آنان از نهادهای مذهبی شده‌ایم.
اما فتواهای حضرت آیت الله صانعی بارقه امیدی است که نهادهای مذهبی بر معلولین نزدیک شوند.
۲ـ معلولین بر اساس آمارها ضریب هوشی بالاتری دارند و نفوذ آنان در عامه مردم بیشتر است از این نظر بهترین قشر برای تبلیغ مذهبی هستند. به ویژه اگر امور مساجد و امامت جماعت‌ها و از اینگونه به آنان سپرده شود، هم نوعی اشتغال برای آنها است و هم پاک دستی دارند و اهل خلاف نیستند و نیز در تبلیغ مذهبی کارآیی خوبی دارند.
۳ـ کشورهای سنی با رفع موانع از چندین دهه قبل از معلولان در امور دینی به خوبی بهره گرفته‌اند اما در شیعه موانع مثل فتاوایی که مانع امامت جماعت آنها است هنوز وجود دارد. اما فتاوای آیت الله صانعی اینگونه موانع را از میان برمی‌دارد.
