آوای فانوس: مجموعه داستان های کوتاه، زهرا عیسی آبادی، انتشارات توانمندان و دفتر فرهنگ معلولین، ۱۳۹۸، ۱۳۲ ص.
ISBN: 978-622-6216-30-2
موضوع (ها):
داستانهای کوتاه فارسی — قرن ۱۴
معرفی مختصر کتاب
کتاب حاضر از مجموعه داستانهای واقعی در زندگی مردم، از منظر معلولان تهیه شده و به چاپ رسیده است. در این اثر ابتدا، واقعیتهای جامعه کنونی از نگاه یک فرد دارای معلولیت گزارش میشود. در واقعیت، ابعاد و لایههای متعددی وجود دارد، برخی از این لایهها، به دلیل تأثیر در سرنوشت معلولان نظر آنان را جلب کرده و به واکنش وا میدارد. حکایتهای پیش رو برخاسته از تخیلات نویسنده و در ارتباط با واقعیتهای زندگی امروزی مردم میباشد. این نوشتار شامل چندین داستان کوتاه و هر داستان درباره یک موضوع اجتماعی است. بنابراین داستانها موضوع محور هستند نه شخصیت محور.
انتشارات توانمندان
ناشر تخصصی معلولیت و معلولان
تلفن: ۰۲۵۳۲۹۱۳۴۵۲ (ساعت ۸ الی ۱۷) ؛ تلگرام: ۰۹۳۹۸۳۷۳۴۳۵
آدرس: قم، بلوار محمد امین، خیابان گلستان، کوچه۱۱، پلاک۴، دفتر فرهنگ معلولین
ایمیل: nori1363@gmail.com
سخن ناشر
مجموعه داستانهای این کتاب نشانگر واقعیتهایی است که در جامعه کنونی نمود و پیدایی دارد و در زندگی انسانها مؤثر است. البته این واقعیتها از نگاه یک فرد دارای معلولیت گزارش میشود. هر واقعیت، ابعاد و لایههای متعدد دارند، برخی از این لایهها به دلیل تأثیر در سرنوشت معلولان، نظر آنان را جلب کرده و به واکنش وا میدارد. به منظور شناخت باورها و دیدگاههای معلولان، یک روش این است که داوریها و توصیفهای آنان نسبت به حقایق رصد، جمعآوری و سپس تجزیه و تحلیل گردد.
داستانهای حاضر کمتر برخاسته از تخیلات نویسنده و بیشتر ریشه در واقعیتهای جامعه دارد. مدیران اجتماعی و تصمیم سازان جامعه برای شناخت دغدغهها، گرایشها، ذهنیتها، خواستگاهها، نیتهای معلولان باید یادداشتها و گفتههای آنان را مطالعه کنند و داستانهای اینچنینی منبع سودمند برای مطالعه است.
این کتاب شامل چندین داستان کوتاه است. هر داستان درباره یک موضوع اجتماعی است. یعنی داستانها موضوع محور نه شخصیت محورند. در هر داستان نویسنده از نگاه یک فرد دارای معلولیت به مشکلات و مسائل و رخدادهای اجتماعی نگاه کرده و آنها را از منظر خودش بیان و گزارش کرده یا به تجزیه و تحلیل آنها پرداخته است و کارش شبیه کارشناسان اجتماعی است.
البته محتوا و سوژه هر داستان ویژه معلولان نیست بلکه بسیاری از این داستانها مشتمل بر نکاتی مشترک بین افراد جامعه است. اما طرز نگرش یک فرد دارای معلولیت به این موضوعات و داوری و پردازش او درباره این موضوعات اهمیت دارد.
ویژگی دیگر این داستانها، ساختار گفتگویی و دیالوگی آنها است. در هر داستان دو یا چند فرد با یکدیگر بر سر موضوعی گفتگو مینمایند. با این شیوه، موضوع ملموستر و زندهتر شده است.
ویژگی چهارم این داستانها، برخورداری از ادبیات عامهپسند و لهجه مردمی است. واژهها به همان صورت که مردم بیان میکنند آورده شده و تبدیل به واژههای نوشتاری در منابع رسمی نشده است. از اینرو بین داستانها و خوانندگان، ارتباط خودمانی و انس برقرار میشود.
دفتر فرهنگ معلولین و انتشارات توانمندان با انتشار اینگونه آثار درصدد تحقق این اهداف است:
۱ـ معلولین تشویق شوند و به مشاغل فرهنگی مثل نویسندگی رو آورند؛ و از این طریق به اشتغال پایدار برسند.
۲ـ دانش و تجارب فرهنگی در جامعه هدف گسترش پیدا کند و معلولین به انواع مهارتهای فرهنگی تسلط پیدا کنند. داستان نگاری مهارت مهمی است که لازم است در بین معلولین رواج پیدا کند.
۳ـ معلولین باید با استفاده از حرفههای نویسندگی، گویندگی، چاپ و نشر مجله، مقاله و کتاب با جامعه بیشتر ارتباط برقرار کنند و تواناییهای خود را به جامعه معرفی نمایند.
۴ـ لازم است معلولان به عنوان کارشناس اجتماعی به تجزیه و تحلیل وضعیت جامعه بپردازند و از این طریق مسائل و رخدادهای جامعه را بهتر بشناسند، و دیدگاه و موضع خود را به مدیران تصمیمگیر اعلام نمایند. متأسفانه تاکنون برای معلولین یک طرفه تصمیمگیری میشده است و خود معلولین در فرآیند تصمیمگیری برای سرنوشت خود مشارکت نداشتهاند. اما با ورود معلولین به عرصههای اجتماعی و مهارت یافتن در تجزیه و تحلیل مسائل اجتماعی، میتوانند دیدگاههای راهبردی سودمند عرضه کنند.
امید است معلولان ایران در رشتههای مختلف فرهنگی هنری مهارتهای لازم را بیاموزند و تبحر پیدا کنند، تا هم به اهداف فردی خود برسند و هم بتوانند در سرنوشت جامعه خود مداخله و مشارکت نمایند.
خانم زهرا عیسیآبادی به رغم معلولیت شدید توانسته به مدارج فرهنگی و علمی برسد؛ همه اینها به دلیل تلاش، پشتکار، عزم و اراده ایشان بوده است. برای آشنایی بیشتر خوانندگان با ایشان زندگینامه و مصاحبهای با ایشان توسط ناشر در انتهای کتاب آمده است. امید است خانم عیسیآبادی در این راه به موفقیتهای بیشتر و چشمگیرتر برسد.
علی نوری
انتشارات توانمندان
مقدمه
رشته تحصیلی من روانشناسی است و ممکن است این پرسش مطرح شود که چه سنخیتی بین شناخت روان آدمیان و نوشتن داستان هست؟
البته داستان نگاری میتواند مشغله هر شخص با هر نوع شخصیت و هر رشته تحصیلی باشد، گویا داستانسرایی و علاقه به قصه در ذات انسان تعبیه شده و انسانها از کودکی به این علاقه توجه نشان میدهند و اساساً شاکله شخصیت انسانها از کودکی با همین داستانها شکل میگیرد. آری، داستان در زندگی، سرنوشت، اخلاق و رفتار انسان مؤثر بوده و هست.
روانشناسان هر روز با افراد متعدد و متنوع سر و کار دارند، تجربههای انسانی بسیاری را میشنوند؛ من همچنین وضعی پیدا کردم و تصمیم گرفتم تجربههایی که میشنوم و یافتههایی که برایم جالب و درسآموز است در قالب داستان بنویسم و با انتشار این داستانها، آنها را به اشتراک گذاشته و آراء دیگران را جویا شوم.
اما مشکل اصلی این بود که بسیاری از گفتههای ارباب رجوع امانتهای شخصی است و نمیتوان به صراحت نوشت، از اینرو تصمیم گرفتم در قالب داستان بنویسم.
زندگی پر از مصائب و سختیها و موانع است، اما افرادی موفق شدند و از لابهلای همه بلایا و مصائب گذشتند و به خوشبختی رسیدند که از سرنوشت دیگران تجربه آموختند، اشتباهات دیگران را تکرار نکردند و با صبر و شکیبایی، با درایت و تدبیر موانع را از پیش پای خود برداشتند و توانستند به اهداف عالی برسند. حافظ همچنین سروده است:
گویند سنگ لعل شود در مقام صبر آری شود ولیک به خون جگر شود
همه درسهایی که میتوان از دیگران آموخت در فرهنگ ما به صورت داستان و حتی قصه حیوانات آمده است. من هم تلاش کردم همان راه پیشینیان را بروم و آنچه از رخدادها میفهمم و درک میکنم، تجربههایی که در روانشناسی به دست آوردهام را گزارش دهم اما نه با صراحت بلکه با زبان داستان. از اینرو داستانهایی که در این مجموعه آمده تخیلات محض نیست بلکه داستانهایی است که ریشه در واقعیتهایی دارد که با تجزیه و تحلیل و کاوش نفسانی و روانی انسانها به دست آوردهام.
زهرا عیسیآبادی
اردیبهشت ۱۳۹۸
فهرست
سخن ناشر ۷
مقدمه ۱۱
داستانها
خون لاله ۱۵
برکت ۱۷
سیاه و سفید ۲۱
سرشار از … ۲۳
غیر عادی ۲۵
آوای فانوس ۲۷
زیر درخت چتر ۲۹
قارچ خودرو ۳۱
تغییر خورشید ۳۳
اریب ۳۵
شیشه ۳۷
تاب خیال ۳۹
گلابتون ۴۱
بیسیم قرمز ۴۳
بد دل ۴۵
سیصد و شصت و پنج ۴۷
کاکتوس ۴۹
سفر ناتمام ۵۱
مانتوی آبی ۵۳
بته جقه ۵۵
خاطره ۵۷
برای دخترم یلدا ۵۹
چرخش سیب ۶۱
تصمیم ۶۳
صورتک ۶۵
راز ۶۷
نَفَس ۶۹
مقام ۷۱
پیله ۷۳
پیچک سمی ۷۵
سفید با راه راه سیاه ۷۷
گردش فضایی ۷۹
شکارخان ۸۱
خط نشانه ۸۳
سه در چهار ۸۵
حرف سوزنی ۸۷
خانه خیال ۸۹
ترش و شیرین ۹۱
تصویر بادکنکی ۹۳
پیوستها
زندگینامه نویسنده ۹۷
کارنامه فعالیتها ۹۹
گفتوگو ۱۰۱
زندگینامه مستند ۱۲۱
رونمایی از کتاب «آوای فانوس» در موسسه فرهنگی هنری اقالیم احساس قم (خبرگزاری ایبنا، 9 بهمن 1399)