فرق و تبعیض در بهزیستی

فرق و تبعیض در بهزیستی

دفتر فرهنگ معلولین

محمد نفریه معاون توانبخشی سازمان بهزیستی درباره آمار معلولان کشور و گستردگی مفهوم مناسب‌سازی و عدم فرق بین معلولان مطلبی را در خبرگزاری ایسنا به تاریخ ۱۳ مهرماه ۱۳۹۸ منتشر کرد. نکات مهم این گفت‌وگو به شرح زیر است:
۱ـ معلولان بزرگترین اقلیت جامعه‌اند و ۱۰ تا ۱۵ درصد در جامعه دارای معلولیت ضعیف و ۱۰ درصد معلولیت متوسط و ۳ درصد معلولیت شدید دارند. در ادامه می‌گوید در حال حاضر هشت میلیون معلول در جامعه زندگی می‌کنند. البته این رقم با آن درصدها تناسب ندارند.
۲ـ درباره مناسب‌سازی گفت این مفهوم محدود به معلولان حرکتی و اصلاح اماکن نیست بلکه همه معلولان را در برمی‌گیرد و هر دسته از آنان مناسب‌سازی خاص خود را دارند.
۳ـ او می‌گوید: بهزیستی برای توان‌بخشی هم بین معلولان تفاوت قائل نیست و با نگاه برابر به مطالبات همه گروه‌های دارای معلولیت، به آنان اهتمام دارد.
امیدواریم در عمل، سازمان بهزیستی نگاه غیر تبعیض آمیز و عدالت محور درباره همه معلولان اعمال کند. چند دهه مراکز توان‌بخشی که به امور فیزیوتراپی می‌پرداخته‌اند میلیاردها تومان دریافتی داشتند ولی مراکزی که توان‌بخشی فرهنگی داشتند، کوچکترین حمایتی از آنها نشده است. نابینایان هر سال چند مسابقه قرآن دارند ولی ناشنوایان و دیگر معلولان تاکنون هیچ مسابقه‌ اختصاصی و جامعی در زمینه قرآن نداشته‌اند.
اینها نمونه‌هایی از تبعیض‌هایی است که وجود دارد.
مهم‌تر اینکه بهزیستی باید ابتدا تبعیض‌های مربوط به خودش را رفع کند، مثلاً از مراکز و ادارات دولتی می‌خواهد معلولین را استخدام کنند ولی خودش کمتر به این قانون عمل کرده است. *.م.ن

آیا بهزیستی بین معلولان فرق می‌گذارد؟
معاون توانبخشی سازمان بهزیستی کشور با تأکید بر اینکه نگاه قانون «حمایت از حقوق معلولان» به همه گروه‌های معلولیت یکسان است، گفت: منظور از مناسب‌سازی در قانون نیز تنها محدود به مناسب‌سازی فضاهای فیزیکی نیست و حتی آموزش نحوه برخورد صحیح با معلولان را نیز شامل می‌شود.
محمد نفریه در گفت‌وگو با ایسنا، در پاسخ به برخی انتقادات در خصوص یکسان دیده نشدن انواع معلولیت‌ها در قانون حمایت از حقوق معلولان، با بیان اینکه این قانون یک قانون جامع است، گفت: بسیاری از مواد قانون مرتبط به همه معلولان است، برای مثال وقتی به موضوع تحصیل معلولان پرداخته می‌شود، شامل گروه خاصی از معلولان نیست. همچنین اشاره به موضوع مناسب‌سازی از جمله مواردی است که تنها محدود به معلولان جسمی و حرکتی نیست.
وی با بیان اینکه فرهنگی مبنی بر اینکه «مناسب سازی تنها برای معلولان جسمی و حرکتی است» وجود دارد، اظهار کرد: این فرهنگ صحیح نیست بلکه مناسب‌سازی برای نابینایان، ناشنوایان و …. سایر گروه‌های معلولان هم هست. یکی از نکاتی که سازمان بهزیستی بر آن تاکید دارد این است که مناسب‌سازی فقط ساخت رمپ نیست بلکه خیلی گسترده‌تر است.
معاون امور توان‌بخشی سازمان بهزیستی کشور با اشاره به اینکه حتی شیوه برخورد پرسنل دستگاه‌های مختلف با یک معلول نیز جزو مصادیق مناسب سازی محسوب می‌شود، تصریح کرد: بنابراین مناسب‌سازی مفهوم وسیعی است. با این حال در خصوص برخی از مطالبات، – مانند رسمی شدن زبان اشاره در مورد ناشنوایان-به دلیل همگرا نبودن همه ناشنوایان در این خصوص باعث شده تا آنها به جمع بندی نرسند. با این حال سازمان بهزیستی چندین بار نمایندگان این گروه از معلولان را دور هم جمع کرده است تا همگرا شوند.
نفریه ادامه داد: برداشت من از قانون حمایت از حقوق معلولان این نیست که اگر برای مثال چند مورد اسم نابینایان آمده است، آنها بیشتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. دست کم برخورد و موضع سازمان بهزیستی اینطور نیست که بین این گروه‌ها تفاوتی قائل شود. اگرچه هزینه تامین وسایل کمک توان بخشی برخی گروه‌ها مانند ناشنوایان در خصوص تهیه سمعک از گروه‌های دیگر بیشتر است، اما رویکرد سازمان بهزیستی، نگاه برابر به مطالبات و خواسته‌های همه گروه‌های معلولان است.
وی با اشاره به اینکه نمایندگان گروه‌های مختلف معلولان در خصوص قانون حمایت از حقوق معلولان طرف مشورت سازمان بهزیستی قرار گرفتند نیز توضیح داد: حتی برخی از افراد دارای اختلال (CP) یا فلج مغزی نیز در این جلسات حضور داشتند. اما نباید فراموش کرد که تشکل‌های معلولان در مورد این موضوع نقش مهمی ایفا می‌کنند. اگر برخی از معلولان مانند ناشنوایان فکر می‌کنند که باید توجه بیشتری به آنها شود، یکی از راه‌کارها این است که تشکل‌های آنها منسجم تر عمل کنند. تمام این تشکل‌ها براساس آیین نامه باید زیر نظر سازمان بهزیستی باشند و با حضور نمایندشان در کمیته نظارت بر قانون در این خصوص ایفای نقش کنند.
معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی افزود: همچنین اگرچه در قانون ذکر شده است که ناشنوایان حق رای در کمیته نظارت ندارند اما به شکل داخلی تصویب شد که رای آنها محاسبه شود. با تشکیل شبکه‌های معلولان این افراد می توانند در جلسه مذکور حضور پیدا کنند. خواسته ما همگرایی گروه های معلولان است تا صدای واحدی از جامعه این گروه‌ها شنیده شود.
نفریه با تاکید بر اینکه بزرگترین اقلیت هر جامعه‌ای معلولان آن است، اظهار کرد: بین ۱۰ تا ۱۵ درصد از این جامعه معلولیت ضعیف، ۱۰ درصد متوسط و ۳ درصد نیز معلولیت شدید دارند. در حال حاضر نیز بیش از ۸ میلیون معلول در کشور حضور دارند که باید صدای واحدی از آنها شنیده شود.
منبع: ایسنا، ۱۳ مهر ۱۳۹۸